* مقدمه ای بر تاریخچه کشف لایه های زمین:
.
بنو گوتنبرگ متولد 1889 آلمان در سال 1914 نخستین شناخت منطقی از درون زمین را ارائه داد. کشف او ثابت کرد که زمین سیاره‌ای یکپارچه و جامد نیست. بلکه به لایه‌های متعدد تقسیم شده است. او نخستین کسی بود که درجه حرارت و خواص فیزیکی قشر زمین را محاسبه کرد. کشفیات او چنان اهمیتی دارد که او را پدر ژئوفیزیک می‌نامند. بر این اسا درک علمی از ساختار داخلی زمین بر اساس موارد به شرح ذیل است:
- مشاهدات توپوگرافی
- مشاهدات نمونه سنگ هایی که توسط آتشفشان ها یا فعالیت به سطح زمین آورده شده
- تجزیه و تحلیل امواج لرزه ای که از زمین عبور می کنند
- اندازه گیری های میدان های گرانشی و مغناطیسی زمین
- و آزمایش مواد جامد بلوری در فشارها و دمای مشخص فضای داخلی عمق زمین
بر این اساس دانشمندان زمین را به 7 لایه، شامل 4 لایه ترکیبی به نام های پوسته، گوشته، هسته بیرونی و هسته داخلی و 3 لایه مکانیکی به نام های لیتوسفر، استنوسفر و مزوسفر تقسیم کرده اند که با هم یک نگاهی مختصر به ویژگی های منحصر به فرد این لایه ها می اندازیم .
.
* لايه اول پوسته با ویژگی هایی شامل:
پوسته زمین تنها جایی است که زندگی بر روی آن جریان داردو مانند پوسته تخم مرغ آب پز است.
در مقایسه با لایه های زیرین بسیارنازک، سرد و شکننده و از نظر ضخامت بسیار متغیراست.
پوسته شامل دو نوع قاره‌ای و اقیانوسی است لیکن پوسته اقیانوسی از پوسته قاره‌ای سنگین‌تر است و به‌طور مداوم و به آرامی (3 تا 5 سانتی متر در سال) در حال فرورفتن به زیر قاره سبکتر قاره‌ای است که این فرایند مهم را فرورانش می‌نامند و به اندازه‌ای به زیر پوسته قاره‌ای فرومی‌رود تا این که وارد گوشته میشود.
در این فرایند، مجموعه و زنجیره ای از آتشفشان‌ها و زلزله ها شکل می‌گیرد.
.
* لایه دوم گوشته با ویژگی هایی شامل:
گوشته بیشتر از آهن، منیزیم و سیلیکون ساخته میشود.
متراکم گرم و نیمه جامد است.
گوشته نیز با حرکتی کندتر نسبت به لایه زیرین حرکت میکند.
الماس ها تکه های کوچکی از گوشته زمین هستند که بیشتر آنها در اعماق بالای 200 کیلومتر تشکیل میشوند که توسط سنگهای آتشفشانی معروف به کیمبرلیت به سطح زمین آورده می شوند.
.
* لایه سوم هسته خارجی با ویژگی هایی شامل:
این قسمت از هسته نیز از آهن و نیکل ساخته شده است ولی به صورت مایع است
این مایعات تا حد زیادی در اثر فروپاشی رادیواکتیو عناصر اورانیوم و توریم گرم میشود و در جریانهای بزرگ و آشفته قرار می گیرد.
این حرکت جریانهای الکتریکی ایجاد میکند.
آنها به نوبه ،خود میدان مغناطیسی زمین را تولید می کنند.
به دلایلی که هنوز ناشناخته است، میدان مغناطیسی زمین تقریباً هر 200 هزار تا 300 هزار سال معکوس می شود.
.
* لایه چهارم هسته داخلی با ویژگی هایی شامل:
بسیار متراکم و بیشتر از آهن و نیکل ساخته شده است.
کمی سریعتر از بقیه کره زمین می چرخد.
به شدت گرم است و دمای آن حدود 5400 درجه سانتی گراد است که تقریبا به اندازه دمای سطح خورشید است.
فشارها در این لایه زیاد است و 3 میلیون برابر بیشتر از سطح زمین است.
برخی تحقیقات نشان می دهد ممکن است در دل این بخش به طور کامل از آهن باشد.
.
* لایه پنجم لیتوسفر با ویژگی هایی شامل:
لیتوسفر خارجی ترین لایه زمین با ضخامت 100 کیلومتر است و با خواص مکانیکی آن تعریف می شود۔ این لایه سفت و سخت شامل قسمت بالای شکننده گوشته و بوسته است.
این لایه به 15 صفحه تکتونیکی اصلی تقسیم شده است و در مرز این صفحات است که زمین لرزه ها و آتشفشان ها رخ می دهد۔
لیتوسفر شامل پوسته اقیانوسی و قاره ای است که از نظر سن و ضخامت در مکان ها و تاریخ زمین شناسی متفاوت است.
لیتوسفر از نظر دما سردترین لایه کره زمین است و گرمای لایه های زیرین حرکات صفحات را ایجاد می کند.
.
* لایه ششم استنوسفر با ویژگی هایی شامل:
استنوسفر شامل قسمت فوقانی گوشته است که بسیار چسبناک و از نظر مکانیکی ضعیف می باشد.
.
* لایه هفتم مزوسفر با ویژگی هایی شامل:
مزوسفر به گوشته در منطقه زیر لیتوسفر و آستنوسفر اشاره دارد، اما بالای هسته خارجی قرار گرفته است.
مرز فوقانی به صورت افزایش شدید سرعت و چگالی موج لرزه ای در عمق 660 کیلومتر تعریف شده است. این لایه را نباید با مزوسفر جو اشتباه گرفت۔
.
* و اما آنچه قرآن درباره لایه های هفتگانه زمین می گوید!!!!
.
* سوره طلاق – آیه ﴿12﴾
ٱللَّهُ ٱلَّذِى خَلَقَ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ وَمِنَ ٱلْأَرْضِ مِثْلَهُنَّ يَتَنَزَّلُ ٱلْأَمْرُ بَيْنَهُنَّ لِتَعْلَمُوا أَنَّ ٱللَّهَ عَلَى كُلِّ شَىْءٍ قَدِيرٌ وَأَنَّ ٱللَّهَ قَدْ أَحَاطَ بِكُلِّ شَىْءٍ عِلْمًا
خداوند همان کسی است که هفت آسمان را آفرید و از زمین نیز همانند آنها را؛ فرمان او در میان آنها پیوسته فرود می‌آید تا بدانید خداوند بر هر چیز تواناست و اینکه علم او به همه چیز احاطه دارد.
.
* سوره زلزال – آیات ﴿1 و 2﴾
إِذَا زُلْزِلَتِ الْأَرْضُ زِلْزَالَهَا
وَ أَخْرَجَتِ الْأَرْضُ أَثْقَالَهَا
هنگامی که زمین با تکانهایش به زلزله در آید وبارهای سنگین درونش را بیرون افکند.
.
نکات تفسیری:
درخصوص آیه 12 سوره طلاق، ظاهراً تنها در همین آیه اشاره به زمین‌های هفت گانه شده است. نکته یاد شده در این آیه بیانگر واقعیت علمی تشکیل زمین از لایه‌های هفتگانه است که دانشمندان اخیراً موفق به کشف آنها شده اند.
.
در خصوص آیات 1 و 2 سوره زلزال براساس محاسبات زمین شناسان زمانی که کره زمین سرد شد، مواد سنگین به مرکز آن فرو رفت و مواد سبک در سطح زمین بالا آمد. به همین دلیل پوسته زمین از مواد سبکتر (صخره های سنگی وگرانیتی) بوده و هسته آن شامل فلزات سنگین آهن و نیکل می باشد و لایه های زیر زمین شامل فلزات گداخته به مراتب سنگین تر از پوسته زمین هستند .
در هنگام زمین لرزه مواد سنگین زیر سطح زمین فرصت بالا آمدن را پیدا می کنند و بدین ترتیب زمین بارهای سنگین خود را خالی می کند. علاوه برآن مناطقی که ذخیره آهن در آنها متمرکز تر ومتراکم تر است دارای بیشترین فعالیتهای آتش فشانی هستند این حقایق علمی که اخیراً ودر اثر تحقیقات بسیار گسترده به دست آمده اند تنها قسمتی از واقعیتهای علمی نشان داده شده توسط خداوند در قرآن هستند.