بقره آیه (19)

توضیحات

💥 أَوْ كَصَيِّبٍ مِنَ السَّمَاءِ فِيهِ ظُلُمَاتٌ وَرَعْدٌ وَبَرْقٌ يَجْعَلُونَ أَصَابِعَهُمْ فِي آذَانِهِمْ مِنَ الصَّوَاعِقِ حَذَرَ الْمَوْتِ وَاللَّهُ مُحِيطٌ بِالْكَافِرِينَ ﴿۱۹﴾

📌 حبیبم محمد همان‌طور که در این باران سیل آسا چیزهایی وجود دارد که هرکس به آن دچار گردد هراسان می‌شود، اهل سقیفه و غاصبین ولایت علی نیز به‌خاطر سرباز زدن از بیعت با علی و ترس از این که تو به دو رویی آنان پی ببری مانند کسانی هستند که در این باران و رعد و برق گرفتار آمده و از ترس این که رعد قلبشان را از جای برکند یا برق آذرخش بر ایشان فرود آید به خویش می‌لرزند و در هراسند و انگشت در گوشهایشان می نهند که مبادا به‌خاطر دورویی آنان بر آنان سخت بگیری و این رسوایی به کشته‌ شدن و بیچارگی آنها بیانجامد. لیکن خدا بر هر عملی که بکنند احاطه کامل دارد و اگر بخواهد دورویی آن منافقان را برایت آشکار و اسرار شان را برایت فاش می‌کند و به تو فرمان می‌دهد که آنان را به قتل برسانی.

* امام کاظم علیه السلام فرمود: خدای عزّوجلّ در این آیه در مورد منافقان مثالی دیگر زد.

منبع: تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۱۶۴ بحارالأنوار، ج۳۱، ص۵۶۷/ الإمام العسکری، ص۱۳۲/ البرهان

.

* امام کاظم علیه السلام فرمود: مَثَل آنچه که این قرآن در خطاب به منافقان بیان می‌کند همان قرآنی که بر تو ای محمّد ! نازل شده و بیانگر یگانگی خداوند متعال بوده؛ دلایل پیامبری تو را آشکار ساخته و نیز در اثبات شایستگی برادرت علیّ‌بن‌ابی‌طالب برای جایگاهی که تو او را در آن ایستاندی و محلّی که تو او را در آن فرودآوردی و مقامی‌که تو او را بدان فرازداشتی و حکومتی که تو او را بدان گماردی، مطالبی دارد که در آیه‌ کَصَیِّبٍ مِّنَ السَّمَاءِ فِیهِ ظُلُمَاتٌ وَرَعْدٌ وَبَرْقٌ است. حق­تعالی فرمود: ای محمّد ! همان‌طور که در این باران سیل­آسا چیزهایی وجود دارد که هرکس به آن دچار گردد هراسان می‌شود، آنان نیز به‌خاطر سرباززدن از بیعت با علی و ترس از این که تو ای محمّد به دورویی آنان پی ببری همانند همان کسی هستند که در این باران و رعد و برق گرفتار آمده است؛ همان‌طور که او از ترس این که رعد، قلبش را از جای برکند یا برق، آذرخشش را بر او فرودآورد به خویش می‌لرزد. آنان نیز در هراسند که به‌خاطر دورویی آنان بر آنان سخت بگیری و این رسوایی به کشته‌شدن و بیچارگی آن‌ها بیانجامد.

منبع: تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۱۶۴ بحارالأنوار، ج۳۱، ص۵۶۷/ الإمام العسکری، ص۱۳۲/ البرهان

.

* نورالثقلین از امامان علیهم السلام ما روایت‌است که رعد، همان فرشته‌ی ابر است که تسبیح می‌گوید.

منبع: تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۱۶۴ نورالثقلین

.

* امام علی علیه السلام فرمود: رعد، صدای فرشته‌ی موکّل ابر و برق، تازیانه اوست.

منبع: تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۱۶۴ نورالثقلین/ من لایحضرالفقیه، ج۱، ص۵۲۶

.

* امام کاظم علیه السلام فرمود: خدا بر آن‌ها چیره است و اگر بخواهد، دورویی آن منافقان را برایت آشکار و منبع: اسرارشان را برایت فاش می‌کند و به تو فرمان می‌دهد که آنان را به قتل برسانی.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۱۶۶ بحارالأنوار، ج۳۱، ص۵۶۷/ الإمام العسکری، ص۱۳۲

* انصاریان:

یا سرگذشت آنان سرگذشتِ دچار شدگان به رگباری شدید از آسمان است که در آن تاریکی ها و رعد و برقی است، آنان انگشتانشان را از صدایِ هولناکِ صاعقه ها به خاطر بیم مرگ در گوش هایشان می گذارند در حالی که راه گریزی از مرگ برای آنان نیست و خدا به کافرانْ احاطه همه جانبه دارد.

* خرمشاهی:

يا چون گرفتاران در بارانى سخت كه از آسمان مى‏بارد و همراه با تاريكى و رعد و برق است از بيم مرگ ناشى از صاعقه‏ها انگشتانشان را در گوشهايشان مى‏كنند، و خداوند بر كافران چيره است‏

* فولادوند:

يا چون كسانى كه در معرض رگبارى از آسمان كه در آن تاريكيها و رعد و برقى است قرار گرفته‏ اند از نهيب آذرخش و بيم مرگ سر انگشتان خود را در گوشهايشان نهند ولى خدا بر كافران احاطه دارد

* قمشه‌ای:

یا مثل آنان چون کسانی است که در بیابان، بارانی تند که در آن تاریکی و رعد و برق است بر آنان ببارد، و آنان انگشتانشان را از ترس مرگ در گوش نهند مبادا از شدت صدای صاعقه بمیرند، و خدا بر کافران احاطه دارد.

مکارم شیرازی: يا همچون باراني كه در شب تاريك توام با رعد و برق و صاعقه (بر سر رهگذراني) ببارد، آنها از ترس مرگ انگشت در گوش خود مي‏گذارند تا صداي صاعقه را نشنوند، و خداوند به كافران احاطه دارد و در قبضه قدرت او هستند).

* تشبیه منافقان به صاعقه:

خداوند منافقان را به باران تند و رعد و برقی تشبیه کرده است که در تاریکی فرو رفته است. این تشبیه نشان‌دهنده حالتی از اضطراب و سردرگمی است که منافقان در آن به سر می‌برند.

.

* رعد و برق و تاریکی:

در این آیه، رعد و برق نماد نور ایمان و تاریکی نماد کفر و نفاق است. منافقان در عین اینکه در معرض نور ایمان قرار دارند، از آن می‌ترسند و در تاریکی جهل و نفاق باقی می‌مانند.

.

* حذر از صاعقه:

منافقان از ترس صاعقه، انگشتان خود را در گوش‌هایشان می‌کنند. این عمل نماد ترس منافقان از شنیدن حق و حقیقت و در نتیجه فرار از آن است.

.

* محیط بر منافقان:

خداوند منافقان را در محیطی قرار داده که همواره در معرض نور و تاریکی قرار دارند. این محیط نماد شرایطی است که منافقان در آن قرار دارند و همواره بین ایمان و کفر در نوسان هستند.

.

* قدرت خداوند:

آیه با بیان اینکه خداوند بر هر کاری تواناست، به این نکته اشاره دارد که خداوند می‌تواند گوش و چشم منافقان را از بین ببرد، اما به آن‌ها مهلت داده است تا به راه راست بازگردند.

 

* ارتباط با ایه قبل:

آیه قبل (آیه 18) در مورد منافقان صحبت می‌کند که کر، لال و کور هستند و به سوی حق باز نمی‌گردند. آیه 19 مثالی برای این موضوع ارائه می‌دهد و حال منافقان را با تشبیه به صاعقه بیان می‌کند.

.

* نفاق و اضطراب:

این آیه به خوبی نشان می‌دهد که نفاق با اضطراب و سردرگمی همراه است. منافقان همیشه در ترس و نگرانی به سر می‌برند، زیرا از یک سو به ایمان گرایش دارند و از سوی دیگر از عواقب آن می‌ترسند.

.

* فرصت توبه:

خداوند به منافقان مهلت داده است تا از نفاق دست بردارند و به سوی ایمان بازگردند. این مهلت فرصتی برای توبه و اصلاح است و نشان‌دهنده رحمت و بخشش خداوند است.