💥 يُخَادِعُونَ اللَّهَ وَالَّذِينَ آمَنُوا وَمَا يَخْدَعُونَ إِلَّا أَنْفُسَهُمْ وَمَا يَشْعُرُونَ ﴿۹﴾
📌 چرا که شما بنا دارید با این ادعا و با این نمایش دروغین فقط به خدا و محمد و علی و اولاد معصومش نیرنگ بزنید، ولی هم شما بدانید و هم دیگران بدانند که غاصبین ولایت علی و پیروانشان از بی شعوری و حماقت و نفهمی ایشان است که نمی دانند جز به خودشان به احدی خدعه و نیرنگ نمى زنند.
* امام کاظم علیه السلام فرمود زمانی که پیامبر در غدیرخم امام علی را به امامت منسوب کرد، به عمر و هر هفت نفر از رؤسای مهاجر و انصار فرمان داد که با او به عنوان امیرالمؤمنین بیعت کنند. پس آنها هم چنین کردند ولی با یکدیگر توافق کردند که علی را از این امر، برکنارکرده، او و پیامبر را نابود سازند. لذا سخنانی را که در ذیل به پیامبر گفتند، همه از جمله توافقات و توطئههایشان بود.
اوّلین آنها گفت: من به هیچ چیزی، به اندازه این بیعت توجّه و دقت ندارم و امیدوارم که خداوند، بهخاطر آن مرا در قصرهای بهشتی جای داده و از بهترین ساکنان و منزلکنندگان در آن قرارم دهد.
و دوّمی آنها گفت: پدر و مادرم به فدایت ای رسولخدا! مطمئنم که این بیعت، تنها راه ورود به بهشت و دوری از آتش جهنّم است و به خدا سوگند نقض پیمانی که با تو بستم، مرا خوشحال نمیکند. زمین تا به عرش برای من، آکنده از مرواریدهای تر و تازه و جواهرات فاخر شده است.
و سوّمین نفر آنها گفت: ای رسولخدا ! به خدا سوگند از اینکه با این بیعت در رضوان خداوند وارد شدم بسیار خوشحال و خرسندم و یقین دارم چنانچه تمام گناهان اهل زمین در پرونده من باشد، با این بیعت، همه پاک شده و از بین میرود و بر سخنانش، سوگند یاد کرد.
پس از آنان تمام ستمگران و سرکشان، از گفتار ایشان تبعیّت کردند و کلماتی مثل حرفهای آنها بر زبان جاری کردند.
پس خداوند به محمّد فرمود: یُخادِعُونَ اللهَ یعنی آنها رسولخدا و نیز مؤمنین که سرور و برترین آنها علیّبنابیطالب است را با پیمانهایی خلاف آنچه که در دلشان است، فریب میدهند. سپس فرمود: وَ ما یَخْدَعُونَ إِلَّا أَنْفُسَهُمْ و تنها خودشان از این خدعه و نیرنگشان متضرّر میشوند و خداوند از آنها و یاریشان بینیاز است. و اگر سنّت خداوند چنین نبود و خداوند به آنان مهلت نمیداد تا زنده بمانند و چنین اعمالی انجام دهند، قطعاً آنها نمیتوانستند طغیان و سرکشی کنند. آنها نمیفهمند که امر ما اینگونه است و خداوند به پیامبرش از دورویی، دروغ و کفر آنها خبر میدهد و حضرت رسول را امر میکند که بر ستمگران پیمانشکن لعن بفرستد و آن لعن در دنیا از ایشان جدا نمیشود. در دنیا بهترین بندگان خدا ایشان را لعن میکنند و در آخرت نیز به شدیدترین عذابهای الهی گرفتار خواهندشد.
منبع: تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۱۳۶ / بحارالأنوار، ج۳۷، ص۱۴/ تأویل الآیات الظاهرهْ، ص۳۸/ تفسیر الإمام العسکری، ص۱۱۳/ تفسیر البرهان
* انصاریان
به گمان باطلشان می خواهند خدا و اهل ایمان را فریب دهند، در حالی که جز خودشان را فریب نمی دهند، ولی این حقیقت را درک نمی کنند.
.
خرمشاهی: مىخواهند به خداوند و مؤمنان نيرنگ بزنند، در حالى كه جز به خودشان نيرنگ نمىزنند، و نمىدانند.
.
فولادوند:
با خدا و مؤمنان نيرنگ مى بازند ولى جز بر خويشتن نيرنگ نمى زنند و نمى فهمند.
.
قمشهای:
میخواهند خدا و اهل ایمان را فریب دهند و حال آنکه فریب ندهند مگر خود را، و این را نمیدانند.
.
مکارم شیرازی:
ميخواهند خدا و مؤ منان را فريب بدهند (ولي) جز خودشان را فريب نميدهند اما نميفهمند.
* فریبکاری منافقان:
منافقان با ادعای ایمان، در ظاهر خود را در صف مؤمنان قرار میدهند و با این کار قصد فریب خدا و مؤمنان را دارند.
* خودفریبی:
در واقع، این فریبکاری به خود آنها بازمیگردد. اعمال آنها، چه خوب و چه بد، به خودشان برمیگردد و در نهایت، آنها هستند که از این اعمال ضرر یا سود میبرند.
* عدم درک:
منافقان به دلیل عدم درک و بصیرت کافی، متوجه این موضوع نیستند که فریبکاریشان به خودشان بازمیگردد.
* یُخَادِعُونَ:
این کلمه به معنای فریب دادن و حیله کردن است. در این آیه، به کار بردن این کلمه برای خداوند، به این معناست که منافقان گمان میکنند میتوانند خدا را فریب دهند، اما در واقع، این کار غیرممکن است.
* وَ ما یَشْعُرُونَ:
این جمله به معنای «و نمیفهمند» است. این بخش از آیه، بر نادانی و عدم درک منافقان تأکید میکند.
* مصداق:
این آیه میتواند به مصادیق مختلفی در طول تاریخ اشاره داشته باشد، از جمله کسانی که در ظاهر ادعای مسلمانی میکنند اما در عمل خلاف دستورات خدا و پیامبر عمل میکنند.